Copper là một loại kim loại vô cùng quen thuộc để hình thành nên dây điện, lư hương, tượng thờ,… Tuy nhiên, bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng copper cũng là một khoáng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của cơ thể con người đấy. Để biết copper là gì cũng như tác dụng của nó với cơ thể con người, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những thông tin ngay sau đây nhé.
Copper là gì?
Để biết copper là gì thì chúng ta hãy cùng xét trên hai khía cạnh cụ thể như sau:
Trong hóa học
Copper hay còn được gọi là đồng. Đây là một nguyên tố hóa học có số nguyên tử 29 và ký hiệu Cu. Mật độ của đồng là 8,96. Nguyên tử khối của copper là 63.546. Độ nóng chảy tận 1084,62°C với điểm sôi là 2560°C.
Copper là kim loại dẻo có độ dẫn điện, dẫn nhiệt cao. Đồng nguyên chất mềm, dễ uốn, bề mặt có màu cam đỏ. Nó được sử dụng để làm chất dẫn nhiệt – điện, vật liệu xây dựng. Nó dễ dàng trộn với các kim loại khác để tạo thành các hợp kim.
Trong sức khỏe
Copper còn được biết đến là một loại khoáng chất vi lượng rất cần thiết cho cơ thể. Nhất là đối với xương và tim mạch.
Copper là khoáng chất phổ biến thứ ba ở trong cơ thể. Nó chủ yếu được vận chuyển bởi protein huyết tương và ceruloplasmin.
Nó được tìm thấy ở trong tất cả các mô, có nhiều ở các cơ quan- nơi hoạt động trao đổi chất diễn ra sôi nổi, chẳng hạn như là gan, thận, não và tim.
Copper đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những tế bào hồng cầu và duy trì những tế bào thần kinh và hệ thống miễn dịch.
Trong bài chia sẻ hôm nay chúng ta chỉ tìm hiểu về copper với vai trò là một vi lượng cần thiết cho cơ thể.
Tác dụng của copper với sức khỏe con người
Sau khi đã biết copper là gì thì chúng ta hãy cùng tìm hiểu về những lợi ích của copper với sức khỏe con người. Mặc dù chỉ là khoáng chất vi lượng nhưng copper lại có rất nhiều lợi ích quan trọng cho sự phát triển toàn diện của cơ thể.
Copper thúc đẩy sản xuất hồng cầu
Thực tế thì lượng copper hấp thụ không trực tiếp hỗ trợ sản xuất hồng cầu, nhưng nó có thể giúp hồng cầu của bạn tiếp cận được lượng sắt từ thực phẩm. Do đó mà nó thúc đẩy việc sản xuất tế bào hồng cầu, hemoglobin và chất xương.
Đồng tốt cho xương
Copper đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành xương. Nó là một yếu tố của enzyme lysyl oxydase cần thiết cho sự hình thành xương chắc khỏe. Bổ sung copper giúp giảm thiểu các bất thường về xương và kích thích hình thành xương ở trẻ sơ sinh và người cao tuổi.
Mức độ copper thấp nghiêm trọng có thể dẫn tới nguy cơ giảm mật độ xương. Điều này có thể tiến triển thành chứng loãng xương, khiến cho xương trở nên yếu và dễ gãy.
Ngoài ra tính năng chống viêm cũng giúp copper có hiệu quả trong việc giảm thiểu những triệu chứng của bệnh viêm khớp.
Tăng cường hệ miễn dịch
Lượng copper thấp được chứng minh là sẽ dẫn đến giảm bạch cầu trung tính. Bạch cầu trung tính được sản xuất bởi tế bào gốc trong tủy xương. Nhưng nếu như tế bào gốc không tạo ra đủ tế bào bạch cầu, thì hệ thống miễn dịch sẽ yếu đi. Từ đó làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm. Bởi vì copper thúc đẩy sản xuất bạch cầu trung tính, cho nên duy trì mức copper đủ trong cơ thể sẽ giúp bạn có một hệ thống miễn dịch mạnh mẽ.
Copper chống lão hóa da, hỗ trợ sản xuất collagen
Collagen có trong xương, da, mạch máu, các cơ quan, cơ,… là một thành phần cấu trúc chính của cơ thể. Nếu cơ thể không đủ collagen thì sẽ dễ phát triển các vấn đề về khớp. Những mô liên kết hỗ trợ, bảo vệ, vận chuyển chất dinh dưỡng cũng có thể bắt đầu bị phá vỡ.
Hàm lượng copper vừa đủ giúp cơ thể duy trì được collagen. Đồng thời, đồng còn có đặc tính chống oxy hóa. Nó có sự hiện diện của enzyme chống oxy hóa superoxide dismutase – một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất trong cơ thể. Do đó mà cho khả năng ngăn ngừa lão hóa da bằng cách bảo vệ màng tế bào khỏi các gốc tự do, giúp tăng trưởng collagen.
Các nhà nghiên cứu cũng đã tìm thấy bằng chứng cho thấy copper giúp giữ độ đàn hồi cho da và có khả năng được dùng để giảm nếp nhăn.
Tốt cho tim mạch
Thiếu đồng dẫn đến thay đổi nồng độ lipid trong máu, một yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch. Copper có thể làm giảm mức cholesterol LDL (xấu), đồng thời giúp tăng cholesterol HDL (tốt) có lợi. Từ đó làm giảm nguy cơ mắc những bệnh về tim mạch như xơ là vữa động mạch, đau tim, đột quỵ,…
Copper giúp cải thiện sức khỏe tuyến giáp
Copper có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chức năng tuyến giáp. Tuy nhiên, lượng copper dư thừa cũng là nguyên nhân chính gây ra những sự cố tuyến giáp. Vậy nên, đảm bảo hàm lượng copper trong máu cân bằng là rất quan trọng. Nếu không, các hoạt động nội tiết tố sẽ bị rối loạn, có thể phát triển những triệu chứng của suy giáp hoặc cường giáp.
Copper tốt cho sức khỏe não bộ
Copper đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não cũng như chức năng nhận thức. Nó giúp giữ cân bằng cho các hormone não và cần thiết để tạo ra những chất dẫn truyền thần kinh (ATP7a).
Tuy nhiên, hàm lượng đồng ở trong chế độ ăn uống phải có tỷ lệ vừa đủ, vì quá nhiều đồng cũng không tốt cho não bộ.
Một số chuyên gia chỉ ra sự thiếu hụt copper trong chế độ ăn uống có thể là nguyên nhân gây bệnh Alzheimer, nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng mất trí nhớ.
Copper cung cấp năng lượng
Copper là một thành phần không thể thiếu của nhiều enzym trong cơ thể. Điển hình như cytochrome c oxidase có một vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất năng lượng tế bào. Chúng xúc tác quá trình khử oxy thành nước, từ đó cấp gradient điện thế cho ty nhằm tạo ATP, cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Mức độ copper cần thiết cho cơ thể
Cơ thể bạn không cần nhiều đồng nhưng khi lượng đồng quá thấp, sức khỏe của bạn có thể bị ảnh hưởng. Thực tế thì cơ thể bạn hiếm khi bị thiếu đồng nghiêm trọng, nhưng một số dấu hiệu cho thấy bạn có thể cần nhiều đồng là:
- Thiếu máu
- Nhiệt độ cơ thể thấp
- Dễ bị gãy xương
- Số lượng bạch cầu thấp
- Nhịp tim không đều
- Da nhợt nhạt
- Các vấn đề về tuyến giáp
Khi cơ thể thiếu copper thì bạn cần phải bổ sung. Tuy nhiên lượng copper không được quá nhiều cũng không được quá ít. Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị (Recommended dietary allowance) cho copper là:
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tuổi: 200 – 340 mcg (microgam)
- Trẻ từ 4 – 8 tuổi: 440 mcg
- Từ 9 – 13 tuổi: 700 mcg
- Từ 14 – 18 tuổi: 890 mcg
- Từ 19 tuổi trở lên: 900 mcg
- Phụ nữ mang thai: 1000 mcg
- Phụ nữ đang cho con bú: 1300 mcg
Lưu ý, người mắc bệnh Wilson không nên bổ sung đồng. Bệnh Wilson là tình trạng khiến cho đồng tích tụ trong cơ thể.
Những người mắc bệnh gan nên thận trọng khi bổ sung đồng. Đồng được bài tiết qua gan. Nếu gan không hoạt động bình thường, thì nó có thể dẫn đến sự tích tụ đồng.
Copper có ở những thực phẩm nào?
Một trong những phương pháp bổ sung đồng cho cơ thể dễ dàng nhất chính là từ thực phẩm chứa đồng. Động vật có vỏ, các loại hạt, thịt (đặc biệt là nội tạng) và socola đều là những nguồn cung cấp đồng tuyệt vời. Bảng dưới đây liệt kê các nguồn thực phẩm và lượng đồng mà chúng cung cấp.
Loại thực phẩm |
Đơn vị |
Số lượng copper |
Hàu |
85g |
3.790mcg |
Hạt hướng dương |
¼ cup* |
612mcg |
Socola đen 85% cacao |
28g |
597mcg |
Mì ống nguyên cám |
1 cup* |
405mcg |
Đậu xanh |
½ cup* |
320mcg |
Cá hồi |
85g |
212mcg |
Quả bơ |
½ cup* |
195mcg |
Khoai tây |
1 của vừa |
161mcg |
Thịt bò |
85g |
78mcg |
Cà chua |
½ cup* |
49mcg |
Sữa chua không béo |
1 cup* |
27mcg |
Rau chân vịt |
½ cup* |
19.5cmg |
Táo |
½ cup* |
17mcg |
* 1 cup = 16 muỗng canh (~48 muỗng cà phê) = 240ml.
Ngoài thực phẩm thì bạn cũng có thể bổ sung qua viên đồng hoặc một số chế phẩm vitamin tổng hợp, qua đường tiêm tĩnh mạch. Nhưng hầu hết mọi người đều tiêu thụ đủ lượng đồng trong thực phẩm họ ăn, tình trạng thiếu đồng rất hiếm xảy ra.
Nếu như cơ thể bạn quá nhiều đồng sẽ dẫn tới sự tích tụ đồng quá mức dẫn tới gây ngộ độc đồng. Đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng có thể gây ra suy tim, suy thận, tổn thương gan, vàng da,…
Do đó, chỉ nên bổ sung từ những thực phẩm ăn hàng ngày. Với những nguồn cung copper trực tiếp như viên ống thì cần có chỉ định từ bác sĩ.
Đến đây hẳn bạn đã biết copper là gì rồi đúng không nào. Hy vọng những chia sẻ trên đây có thể giúp bạn hiểu được tầm quan trọng của khoáng chất vi lượng này với cơ thể. Hãy cân đối lượng copper nạp vào cơ thể để có sức khỏe tốt nhất nhé.